Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym rodzice są zobowiązani do zapewnienia
dziecku środków utrzymania, do czasu, gdy dziecko osiągnie możliwość samodzielnego utrzymania
się. Nie jest to równoznaczne z osiągnięciem przez dziecko pełnoletniości, gdyż praktyka pokazuje, że
alimenty pobierają również osoby powyżej 18-tego roku życia jeśli uczą się lub studiują dziennie.
Okoliczność ukończenia 18 roku życia nie pozbawia prawa do alimentów, ale daje rodzicowi
możliwość uchylenia się od ich płacenia. Rodzic może bowiem uchylić się od płacenia alimentów na
pełnoletnie dziecko, jeżeli alimenty są połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla niego lub jeżeli
pełnoletnie dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Alimentami jest również dostarczanie dziecku niezbędnych przedmiotów materialnych takich jak np.
ubrania, jedzenie czy książki, chociaż przeważnie są one kojarzone z płaceniem comiesięcznie określonej
sumy pieniężnej.
Zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych są nie tylko rodzice, ale też dziadkowie. Taka
sytuacja zachodzi jeśli wnuk nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, a jego rodzice nie są w stanie
płacić na niego alimentów. Obowiązek alimentacyjny działa również w drugą stronę. W przypadku gdy
rodzic lub rodzice znajda się w niedostatku mogą wystąpić o alimenty od swoich dzieci, jeśli tylko ich
roszczenie nie jest niezgodne z zasadami współżycia społeczne np. jeśli rodzic w ogóle nie interesował
się dzieckiem i uchylał się od świadczeń alimentacyjnych na nie.
Wysokość alimentów zależy od możliwości zarobkowych zobowiązanego i usprawiedliwionych
potrzeb uprawnionego. Zarobki pełnią tu rolę drugorzędną. Istotne są potrzeby dziecka, które są wyższy
gdy na przykład dziecko choruje przewlekle i potrzebuje drogich leków, lub kosztownej rehabilitacji.
Świadczenia wychowawcze takie jak 500+ nie wpływają na wysokość przyznawanych przez sądy
alimentów, mimo wcześniejszych wątpliwości w tej sprawie. Po nowelizacji przepisów Kodeks rodzinny i
opiekuńczy wprost stanowi, że na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływa m.in. świadczenie
wychowawcze.
Alimenty są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). W praktyce
istnieje jednak zwolnienie pozwalające w przeważającej większości nie płacić podatku. Zgodnie z ustawą
o podatku dochodowym od osób fizycznych podatku nie trzeba uiszczać od alimentów na dzieci, które nie
ukończyły 25 roku życia.