Sporządzenie testamentu może być obarczone wadą. Za wady sporządzenia testamentu uznać należy:
- niedochowanie formy pisemnej, np. brak podpisu, daty, napisanie go przez osobę trzecią i złożenie jedynie podpisu przez spadkodawcę,
- błąd (np. powołanie do spadku osoby, która tylko podaje się za odnalezionego po latach członka rodziny, która faktycznie nią nie jest),
- groźba (sporządzenie testamentu pod wpływem żądania innej osoby, która w dowolny sposób wywiera presję co do przedmiotu testamentu, groźba niepodania choremu środków przeciwbólowych jeżeli nie sporządzi testamentu zgodnie z nakazem danej osoby posiadającej dostęp do takich środków),
- stan powodujący wyłączenie swobodne podejmowanie decyzji lub wyrażanie woli (np. ciężka choroba powodująca brak świadomości co do podejmowanych czynów).
Testament można podważyć w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, a także w toku innego postępowania, np. postępowaniu o uchylenie lub zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Możliwość podważenia ważności testamentu istnieje, jeżeli zachodzi jedna z przesłanek z art. 945 § 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
- w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli,
- pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści,
- pod wpływem groźby.
Zgodnie z art. 945 § 2 k.c. „na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku.”
Podważyć testament może każdy, kogo praw dotyczy wynik postępowania spadkowego. Najczęściej do podważenia testamentu dochodzi w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, poprzez podniesienie zarzutu nieważności testamentu.