Przedawnienie długu to kwestia, która może wprowadzić wiele zamieszania i niejasności w życiu każdej osoby. Niezależnie od tego, czy jesteś osobą zadłużoną, czy też wierzycielem, zrozumienie zasad przedawnienia długu bywa bardzo pomocne. W tym artykule przeanalizujemy, czym jest przedawnienie długu, jakie są jego terminy oraz jakie konsekwencje niesie za sobą zarówno dla dłużnika, jak i wierzyciela.

Czym jest przedawnienie długu?

To czas po którym wierzytelność wierzyciela wobec dłużnika staje się niewymagalna na mocy prawa. Oznacza to, że dłużnik nie jest już zobowiązany do spłaty długu, a wierzyciel może dochodzić od niego należności przed sądem, ponieważ z góry przegra proces. Istnieją jednak pewne zasady i terminy, które regulują ten proces.

Terminy przedawnienia długu

W Polsce terminy przedawnienia długu są ściśle określone w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1610. 2023 r. t.j. ze zm. dalej „Kodeks cywilny”). Główne zasady przedawnienia zadłużenia obejmują:

– Przedawnienie ogólne:

Termin przedawnienia wynosi sześć lat. Oznacza to, że jeśli dług nie został spłacony ani nie została podjęta przez Wierzyciela żadna czynności w celu jego spłaty, jak chociażby złożenie pozwu o zapłatę do Sądu, złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej,  wierzyciel traci prawo jego dochodzenia po upływie 6 lat, od dnia w którym dług stał się wymagalny.

– Przedawnienie skrócone:

Istnieją sytuację, w których termin przedawnienia może być krótszy niż 6 lat. Dla roszczeń o świadczenia okresowe (np. czynsz najmu) oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (np. opłaty licencyjne) bądź roszczenia odsetkowe trzy lata. Co istotne potrzeba pamiętać, iż w niektórych przypadkach termin przedawnienia będzie jeszcze krótszy niż ww. 3 lata. Mogą to być terminy 2 letnie związane z fakturami, których zapłaty dochodzą od siebie przedsiębiorcy, a ponadto roczny termin przedawnienia przykładowo dla roszczeń powstałych z umowy spedycji, czy przewozu rzeczy, terminu 6 miesięczne przykładowo gości hotelowych wobec hotelu. W przypadku każdego terminu przedawnienia roszczenia zalecane skonsultować je z prawnikiem, aby nie zdezaktualizowało nam się prawo jego skutecznego dochodzenia. 

Przerwanie biegu terminu przedawnienia

Jeżeli wierzyciel podejmie jakąkolwiek czynność w celu dochodzenia długu od dłużnika, przykładowo zawezwie go do próby ugodowej, po ostatnich zmianach kodeksu cywilnego ważnym jest, aby pamiętać, iż termin ten zostanie przerwany, natomiast w sytuacji, gdy stronom nie uda się zawrzeć ugody i postępowanie zostanie zakończone termin przedawnienia, nie będzie on biegł na nowo, tylko od momentu, w którym został wstrzymany.

Konsekwencje przedawnienia długu

Przedawnienie długu ma istotne konsekwencje zarówno dla dłużnika, jak i wierzyciela:

dla dłużnika:

główną korzyścią dla dłużnika jest to, że po przedawnieniu długu nie jest już zobowiązany do jego spłaty. Może to pomóc w poprawie sytuacji finansowej, zwłaszcza jeśli dług był duży lub trudny do spłacenia.

– dla wierzyciela

wierzyciel traci prawo do dochodzenia długu po upływie terminu przedawnienia. To oznacza, że nie może już pozwać dłużnika do sądu, natomiast jeżeli pozew o roszczenie przedawnione do sądu skieruje, wówczas naraża się na przegranie sprawy i obciążenie kosztami procesu.